قوانین مرخصی بدون حقوق هر آنچه باید درباره آن بدانید
به گزارش وبلاگ فناوری و تکنولوژی، مرخصی بدون حقوق در کنار مرخصی استعلاجی و مرخصی استحقاقی (با حقوق)، سومین نوع مرخصی است که کارگران و کارمندان می توانند از آن استفاده نمایند و حداکثر زمان آن 2 سال است. تفاوت اصلی مرخصی بدون حقوق با سایر مرخصی ها این است که فرد در این مدت هیچ گونه حقوق و مزایایی دریافت نمی کند و مشمول بیمه هم نمی گردد.
با ما در این مطلب همراه باشید تا قوانین و شرایط این مرخصی و تفاوت های آن را با سایر مرخصی ها آنالیز کنیم.
مرخصی بدون حقوق چیست و چه تفاوتی با سایر مرخصی ها دارد؟
بر اساس قانون کار، کارگران و کارمندان علاوه بر تعطیلی های خود، حق استفاده از انواع مرخصی ها را دارند. 3 نوع مرخصی در قانون کار پیش بینی شده است که هر کدام در شرایط خاصی برای افراد استفاده می شود:
مرخصی استعلاجی
این مرخصی در صورت بیماری فرد، به وی اعطا می شود و تعداد روز های آن بسته به نوع بیماری و مدت زمان مورد احتیاج برای درمان مشخص می شود.
مرخصی استحقاقی
نوعی از مرخصی است که حق هر کارمند و کارگر است و مدت زمان آن، 1 ماه در سال است که به طور میانگین 2 روز و چند ساعت در ماه به فرد تعلق می گیرد. حداکثر نیمی از این مرخصی، قابل انتقال به سال به بعد است.
مرخصی بدون حقوق
در این نوع مرخصی، فرد بر اساس توافقی که با کارفرمای خود دارد، می تواند تا مدت زمانی که قانون برای هر شرایط مشخص نموده است، از آن استفاده کند. مهم ترین تفاوت این مرخصی با سایر مرخصی ها در برخودار نبودن فرد از حقوق و مزایاست.
در وب سایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نشانی mcls.gov.ir قوانین مرتبط با مرخصی قابل آنالیز است.
چه کسانی می توانند از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند؟
با وجود اینکه در قانون کار عنوان شده است که فقط کارمندان و کارگران رسمی می توانند از مرخصی بی حقوق استفاده نمایند، اما با داشتن شرایط زیر، تمامی کارگران و کارمندان رسمی، آزمایشی و قراردادی (پیمانی) می توانند از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند. مدت زمان این مرخصی حداکثر 3 سال است. اگر این مرخصی در راستای ادامه تحصیل کارمند در رشته مرتبط با کار وی باشد، امکان تمدید به مدت 2 سال دیگر هم وجود دارد.
این شرایط عبارت است از:
- اندازه مرخصی استحقاقی فرد به اتمام رسیده باشد، اما فرد در شرایط خاصی است و باید از مرخصی بدون حقوق استفاده کند.
- مدت زمان 4ماهه مرخصی استعلاجی فرد تمام شده و با وجود تأیید نشدن بیماری فرد به عنوان بیماری صعب العلاج، فرد به دلیل همان بیماری یا ابتلا به بیماری دیگر امکان ادامه کار را نداشته باشد.
- فرد برای همراهی با همسر به محل خارج از خدمت، مجبور به ترک کار شود.
- فرد قصد ادامه تحصیل داشته باشد (برای این کار حتما باید مدارک مربوطه را ارائه کند).
آیا مرخصی بدون حقوق جزء سوابق کار محاسبه می شود؟
در صورتی که فرد از مرخصی بدون حقوق استفاده کند، در مدت زمان مرخصی قرارداد کاری او به حالت تعلیق در می آید؛ در نتیجه جزء سوابق کاری وی محسوب نخواهد شد. بعد از اتمام مرخصی و با توافق کتبی کارگر یا نماینده قانونی او و کارفرما، قرارداد او از حالت تعلیق خارج می شود و فرد به محل کار خود بر می شود. بعد از بازگشت وی، سوابق کاری مجدد برای وی لحاظ خواهد شد.
آیا مرخصی بدون حقوق شامل بیمه، مزایا و عیدی می شود؟
از آنجایی که قرارداد کارگر و کارفرما در طول مرخصی بی حقوق به حالت تعلیق در می آید، بیمه، مزایا و عیدی وی هم متوقف می شود. البته اگر فرد در طی مرخصی بی حقوق، حق بیمه خود را پرداخت کند یا به وسیله کارفرما پرداخت شود، این دوران مرخصی به عنوان سنوات وی در نظر گرفته می شود و در دوره بازنشستگی هم قابل محاسبه خواهد بود؛ اما عیدی و پاداش شامل آن نمی شود.
بازگشت به کار بعد از مرخصی بدون حقوق چه شرایطی دارد؟
همان طور که اشاره شد، فرد برای استفاده از مرخصی بدون حقوق حتماً باید با کارفرمای خود توافق کند و مدرک کتبی هم از این توافق داشته باشد. در این صورت، بازگشت فرد به محل کار خود بلامانع خواهد بود و کارفرما باید دوباره با وی قرارداد ببندد.
نکته: در صورتی که فرد پس از اتمام مرخصی بدون حقوق، مایل به ادامه همکاری نباشد، باید با مراجعه به محل کار خود به طور رسمی استعفای خود را اعلام کند. در صورت تمام نشدن مدت زمان قرارداد و عدم مراجعه فرد، این موضوع ترک کار تلقی می شود و قرارداد از طرف وی به صورت یک طرفه فسخ شده است. در این شرایط کارفرما می تواند علیه وی شکایت کند.
قانون کار در خصوص مرخصی بدون حقوق چه می گوید؟
قانون کار و تأمین اجتماعی، موارد متعددی را برای مرخصی ها و به خصوص مرخصی بدون حقوق وضع نموده اند تا این موضوع به حد ممکن شفاف باشد.
در ادامه فهرستی از این قوانین گردآوری شده است:
- ماده 16 قانون: به تعریف مرخصی بدون حقوق پرداخته است؛
قرارداد کارگرانی که مطابق این قانون از مرخصی تحصیلی و یا دیگر مرخصی های بدون حقوق یا مزد استفاده می نمایند، در طول مرخصی و به مدت دو سال به حال تعلیق در می آید.
تبصره: مرخصی تحصیلی برای دو سال دیگر قابل تمدید است.
- ماده 31 قانون: به شرایط استفاده از مرخصی بدون حقوق پرداخته است.
- ماده 32 قانون: بیان می نماید که فرد باید تقاضای مرخصی بی حقوق خود را با ذکر دلیل و مدت به مسئول واحد ارائه کند و تا پیش از موافقت مسئول واحد و صدور حکم نباید محل خدمت خود را ترک کند.
- ماده 34: بر این اساس، فرد باید ابتدا از مرخصی استحقاقی خود استفاده کند و پس از خاتمه آن، مرخصی بدون حقوق او شروع خواهد شد.
- ماده 35: بیان می نماید که حفظ پست سازمانی فردی که از مرخصی بی حقوق استفاه می نماید، الزامی نیست.
- ماده 36: مدت مرخصی بدون حقوق از لحاظ بازنشستگی به جز برای ادامه تحصیل، جزء سوابق کار محاسبه نمی شود.
- ماده 37: روزهای تعطیل که در مدت مرخصی بی حقوق فرد واقع شده است، به عنوان بخشی از مدت مرخصی بی حقوق وی محسوب می شود.
- ماده 38: امکان استفاده از مرخصی استعلاجی در حین مرخصی بدون حقوق، وجود ندارد.
- ماده 39: بیان می نماید که اعطای مرخصی بی حقوق به مشمولین قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان، در طول تعهد خدمت به مدت حداکثر 2 ماه وجود دارد. این مدت به زمان مدت تعهدات وی اضافه می شود.
جمع بندی
در کنار مرخصی های استعلاجی و استحقاقی، قانون کار کوشش نموده است تا با اعطای مرخصی بدون حقوق به افراد، شرایط بهتری برای آنها فراهم کند؛ به این ترتیب که اگر احتیاج به ادامه تحصیل دارد، یا به سبب بیماری یا مأموریت همسر نمی توانند کار خود را برای مدت حداکثر 2 سال ادامه دهد، از این مرخصی استفاده کند. همان طور که اشاره شد، در طول این مرخصی حقوق و بیمه فرد متوقف می شود.
جدیدترین آگهی های استخدام را ببینید
نظر شما چیست؟ آیا مدت زمان این مرخصی کافی است؟ آیا احتیاجی به این نوع مرخصی احساس می شود؟ در بخش نظرات سوالات و ابهامات خود را مطرح کنید.
می توانید عناوین مشابه و همین طور موضوعات مرتبط با بازار کار و اخبار استخدام را در وبلاگ وبلاگ فناوری و تکنولوژی مطالعه کنید.
منبع: بلاگ دیوار